Kuitkrampen ’s nachts of tijdens de slaap

Bijgewerkt: 15 maart 2023

Nachtelijke kuitkrampen komt vaker tijdens de zwangerschap voor. Ook kan dit het gevolg zijn van te intensief sporten of te weinig vocht drinken. Daarnaast zijn er nog wat andere oorzaken, maar soms blijft dit onduidelijk. Symptomen zijn pijn, waardoor dit duidelijk verschilt van restless legs (rusteloze benen). De behandeling varieert van tips van grootmoeder (zeep of vijl onder het matras) tot medicatie.

Oorzaak van kramp in de kuit

De oorzaak van kuitkrampen ‘s nachts is niet geheel bekend. Het komt in ieder geval vaker voor bij vrouwen, met name bij zwangere vrouwen.  Ook bij ouderen komt het vaker voor. Bij deze laatste groep gaat het voornamelijk om mensen die last hebben van vaat-of zenuw problemen.

Het is in ieder geval wel bekend dat de zenuwen bij zwangere vrouwen extra actief worden waardoor de spieren in de kuiten sneller samentrekken. Uitlokkende factoren voor kuitkrampen tijdens de slaap zijn weinig drinken, bepaalde medicijnen die bij een te hoge bloeddruk worden gebruikt of intensief sporten/ bewegen.

Kuitkramp zwanger, nog een andere oorzaak?

Specifiek voor zwangere vrouwen geldt dat te lang stilzitten of te lang staan ook krampen kan uitlokken. Ook langere tijd liggen of in een vreemde houding is een risicofactor. Daarnaast zie je soms dat een ongewone beweging de kramp uitlokt.

Dit laatste gebeurt vooral bij nachtelijke kuitkrampen. De volgende dag kan dit weer sneller opkomen bij bepaalde bewegingen. Ook magnesiumtekort wordt wel eens aangevoerd als mogelijke oorzaak, maar dit heeft verder weinig met een zwangerschap te maken. Iedereen kan een magnesiumtekort oplopen.

Is kuitkramp gevaarlijk?

Over het algemeen zijn kuitkrampen erg pijnlijk maar ongevaarlijk. De krampen wijzen niet op een onderliggende ziekte of aandoening.

Toch kunnen kuitkrampen soms gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld tijdens het zwemmen. Wie dan last heeft van kramp in de kuit zal merken dat het onmogelijk is om zichzelf nog goed drijvende te houden. Ook tijdens het autorijden kan een aanval van kramp gevaar opleveren. Mensen die veel last hebben van kuitkrampen kunnen daarom beter onder begeleiding zwemmen en zelf zo min mogelijk autorijden, of zich laten rijden.

De symptomen

In de nacht wakker worden, rechtop schieten en met een schreeuw naar de kuit grijpen. Dat is iets wat veel patiënten ervaren wanneer ze last hebben van nachtelijke aanvallen van kuitkramp. Er is sprake van een pijnlijke kramp in de kuit. Die kramp kan een paar seconden duren maar ook minutenlang aan blijven houden. Het is vrijwel onmogelijk om op het been te gaan staan of deze te bewegen.

Wat te doen?

Bij kuitkramp ‘s nachts word je vanzelf wakker door de pijn. De meesten schieten direct rechtop, wat een logische reactie is. Het beste is om de tenen naar je toe te trekken, dus richting de buik. Houd het been hierbij gestrekt, dus beweeg alleen de tenen richting de buik. Hierbij kun je het beste de tenen vastpakken. Soms lukt het niet om deze beweging zonder hulp te maken.

Een andere manier is om te gaan staan en voorover tegen de muur te leunen. Het been wordt naar achteren gehouden en gestrekt, met de hiel op de grond. Mocht dit zelf allemaal niet lukken, dan kan de partner de tenen naar de buik toe laten wijzen. Bespreek dit vooraf met de partner, zodat deze weet wat te doen bij kuitkrampen.

Strekoefeningen om klachten te verlichten

Vaak blijft de pijn ook de volgende dag nog voelbaar. Verschillende strekoefeningen kunnen dit verlichten, maar kunnen er ook voor zorgen dat de volgende aanval uitblijft of minder hevig is. Daarnaast helpt het soms om de kuit regelmatig te masseren, om warme baden te nemen of om de benen in bed hoger te leggen.

Magnesiumtekort – aanvullen van magnesium

Het werkt niet altijd maar bij ernstige kuitkrampen helpt het soms om extra magnesium in te nemen. Magnesium speelt een belangrijke rol in de overdracht van prikkels naar spieren. Een tekort zou tot kuitkrampen kunnen leiden.

Magnesium vind je vooral in brood en graanproducten. Ook zit het in groenten, vlees en melk. Eet ook eens een banaan, deze zitten boordevol magnesium. Daarnaast is het mogelijk om magnesium aan te vullen middels tabletten zoals magnesiumoxide.

Bekijk magnesium tabletten

Zeep of ijzeren vijl onder het matras

Tips van grootmoeder, werken ze ook? Vreemd genoeg helpen deze oude huismiddeltjes bij sommigen wel degelijk. Of het nou werkelijkheid is of een placebo-effect: belangrijkste is dat je van de krampen afkomt.

Zeep onder het matras leggen kan de krampen verminderen of voorkomen. Sommigen zweren bij Sunlight zeep, anderen hebben ook baat bij een ander merk. De zeep leg je hoogte van de kuiten, onder het matras. Enkele dagen uitproberen en kijken of het werkt. Mocht het niet werken dan ruikt het matras in de geval heerlijk fris, dat is ook heel wat waard.

Naar Sunlight zeep

Een ander oud hulpmiddeltje is het leggen van een ijzeren vijl onder het matras, ook weer ter hoogte van de kuiten. Hierbij maakt het merk van de vijl niet zoveel uit, wel het materiaal. Deze huismiddeltjes zijn vaker onderzocht en schijnen vooral op de psyche van de mens te werken: we denken dat het help, dus dan helpt het ook. En dat is fijn, want de klachten verminderen daarmee.

Andere huismiddeltjes

Er zijn nog veel meer huismiddeltjes die zouden kunnen helpen tegen kuitkrampen ’s nachts. Let op want onderstaande methoden hebben geen wetenschappelijke werking. Toch hebben sommigen er baat bij. Hieronder volgen er enkele:

  • Bij aanval van kramp op een suikerklontje zuigen
  • Een aantal tamme kastanjes onder het matras leggen voorkomt krampen
  • Varens onder het matras leggen voorkomt krampen
  • Iedere dag een glas melk drinken, bij voorkeur voor het slapen gaan
  • Komkommer op de pijnlijke kuit wrijven bij aanval van kramp
  • Druiven eten zou krampen kunnen voorkomen
  • Een zoutoplossing drinken (zoals bouillon) ter voorkoming van kuitkrampen
  • Tonic drinken ter voorkoming van krampen in de kuit

BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.

Kuitkrampen ’s nachts of tijdens de slaap
Schuiven naar boven