Bijgewerkt: 27 maart 2023
Hoe zit het met armoede in Nederland? De betekenis van armoede is in elk land weer anders. Volgens de Verenigde Staten heerst er armoede wanneer iemand zichzelf niet kan voorzien in de eerste levensbehoefte. Dat zijn schoon drinkwater, voedsel, huisvesting, kleding en gezondheidszorg. In Nederland denken we daar anders over een leven veel gezinnen op of onder de armoedegrens.
Oorzaak van armoede
Sommige landen hebben veel meer te maken met armoede, vooral in Afrikaanse landen wordt dit veel gezien. Zo ligt het gemiddelde maandinkomen van inwoners van Malawi op $226 per persoon. Ook in het centraal Afrikaanse Republiek heerst er armoede, waar het gemiddelde inkomen op $333 ligt.
Wie dacht dat armoede alleen in Zuid-Afrika voorkomt heeft het mis: ook in het noorden wordt dit gezien. In het Noord-Afrikaanse Mauritanië is er sprake van kinderarbeid en armoede. Andere landen waar veel armoede heerst zijn Gambia, Ethiopië, Guinea en Burundi.
Europa en de Verenigde Staten
Komt armoede ook in Europa of de Verenigde Staten voor? Het antwoord hierop is ja, hoewel armoede er hier heel anders uitziet. In Afrikaanse landen is armoede herkenbaar aan slechte leefomstandigheden en vaak kinderarbeid. In welvarende landen uit armoede zich in de vorm van weinig geld voor voedsel of een slechte woonomgeving. De meest voorkomende oorzaken van armoede in Nederland zijn:
- Onverwacht hoge (zorg)kosten
- Te weinig inkomen
- Soms een verkeerd uitgavepatroon
Armoede in Nederland hoeft niet
Er wordt vaak beweerd dat je in Nederland niet arm hoeft te zijn. Toch is dit aan het veranderen. Nederland richt zich op een participatiesamenleving. Dit betekent dat iedereen verantwoordelijk wordt voor zijn eigen levensbehoeften, zorg en overige zaken.
Door de groeiende verplichte ziektekosten, woonkosten en energiekosten blijft er minder geld over voor voeding en kleding. Hierdoor komt ook armoede in Nederland vaker voor.
Zo ziet armoede in Nederland eruit
Dat armoede in Nederland er heel anders uitziet dan in een Afrikaans land, dat is een feit. Armoede in Nederland betekent niet mee kunnen doen met sport, uitstapjes of het hebben van een internetverbinding. Deze mensen leven afgezonderd van de buitenwereld: niet alleen uit noodzaak maar vaak ook uit schaamte.
Kinderen moeten veel missen, zoals een uitstapje of misschien wel dat leuke schoolreisje. Verlengen van identiteitsbewijs, paspoort of rijbewijs is soms onmogelijk. Zonder deze zaken wordt het burgers erg lastig gemaakt.
Wat is de armoedegrens?
Om armoede aan te duiden wordt een armoedegrens aangehouden. Wie op of onder de armoedegrens zit, leeft officieel in armoede. De armoedegrens verschilt sterk per land. De Wereldbank hanteert als armoedegrens een maandinkomen van $38. Een laag bedrag dat in Europa niet reëel is.
De armoedegrens Nederland 20121 ligt op € 1090 per maand voor een alleenstaande. Voor een stel zonder kinderen ligt het op € 1450, en voor een gezin met 1 kind op € 1800 per maand. Een gezin met 2 kinderen zit op een armoedegrens van € 2080 per maand. Voor eenoudergezinnen geldt weer een andere armoedegrens, dat varieert van € 1340 met 1 kind tot € 1797 met 3 kinderen.
Armoede in Afrikaanse landen heeft hier een heel andere betekenis. Het fysiek bestaan komt in gevaar. In het Afrikaanse Liberia leeft ruim 80% van de bevolking onder de armoedegrens. In Nederland ligt dit percentage op slechts 6,2 %. In 2019 was dit nog 7%.
Kinderarmoede
Leeft een gezin in armoede, dan zijn het de kinderen die hier ook onder lijden. In dit geval heb je het over kinderarmoede, iets dat wereldwijd voorkomt. Van alle Europese landen krijgen kinderen uit Bulgarije, Roemenië en Letland het vaakst te maken met kinderarmoede. Kinderen uit Zweden, Slovenië, Nederland, Finland en Denemarken komen er het best vanaf.
Groeit een kind op in armoede, dan is er een verhoogd risico dat het kind hier schade van oploopt. Niet alleen door het ontbreken van de nodige medische zorg, maar ook door het missen van een sociaal leven en een gevoel van geborgenheid. Het kind komt hierdoor in de knel en er ontstaan problemen met de ontwikkeling.
Veel kinderen die in armoede leven voelen zich minder gelukkig en presteren slechter op school. Ook hebben ze minder vrienden en leven met zorgen of angst. Langdurige stress kan leiden tot soms ernstige gezondheidsklachten, zowel bij het kind als bij de ouders. Kinderarmoede Nederland komt in 10% van de gevallen voor.
Hier vind je het best verkochte speelgoed onder €10
Armoede oplossen
Er is niet één oplossing in de strijd tegen armoede. Met armoedebestrijding probeert de overheid dit zoveel mogelijk op te vangen. Voor Afrikaanse landen komt er vaak ontwikkelingshulp, betaald door de rijkere landen. Aan mensen met een laag inkomen vindt microfinanciering plaats, door middel van kleine leningen kan er een nieuwe start gemaakt worden zoals het opzetten van een bedrijf.
Voor armoede in Nederland zijn er diverse instanties die zich inzetten voor mensen die in armoede leven. De overheid komt burgers met een laag inkomen tegenmoet in de vorm van huurtoeslag, zorgtoeslag een andere belastingvoordelen. Gemeenten doen mee door het kwijtschelding van gemeentelijke belastingen of het aanbieden van een budgetcoach.
Hulporganisaties zoals de voedselbank en kledingbank bieden pakketten die voorzien in de eerste levensbehoeften. Gezinnen die in armoede leven kunnen zich hiervoor aanmelden, waarbij gekeken wordt naar het inkomen.
Het Nibud draagt zijn steentje bij door het uitbrengen van tips en adviezen. Ook is het mogelijk gebruik te maken van het huishoudboekje, waardoor een duidelijk inzicht ontstaat aan inkomsten en uitgaven.
Schuldhulpverlening of een budgetcoach
Leeft iemand in grote schulden, dan biedt schuldhulpverlening een uitkomst. Dit is alleen mogelijk nadat de rechter hier akkoord voor geeft, om te voorkomen dat iedereen gebruik maakt van de schuldhulpverlening.
Een budgetcoach helpt met het maken van een juiste balans tussen inkomsten en uitgaven. Daarnaast is het zaak om te zoeken naar een goedkope inboedelverzekering, zorgverzekering of autoverzekering. Ook op andere zaken kan vaak bespaard worden.
Wanneer kan je uit huis gezet worden?
Wie op de onder de armoedegrens leeft kan soms zijn huur of hypotheek niet meer betalen. Bij een huurachterstand of hypotheekachterstand is er het risico op een gedwongen uithuisplaatsing. Een uithuiszetting is te voorkomen door de achterstand alsnog te betalen. Een verhuurder heeft een vonnis van de rechter nodig om uithuisplaatsing uit te voeren.
Bij uithuiszetting rest er vaak niets anders om tijdelijk bij vrienden of familie in te trekken. Ook een tijdelijke huisvesting op een camping of vakantiepark is mogelijk. Daarnaast zijn er mensen die echt nergens naartoe kunnen en op straat komen te staan. Bij dreigende dakloosheid is het belangrijk om direct hulp te zoeken. Crisisopvang zorgt voor een tijdelijk onderkomen, de gemeente kan hier vaak meer over vertellen.
Geef een reactie