Bijgewerkt: 15 maart 2023
Gordelroos is een huidziekte die zich kenmerkt met een pijnlijke uitslag. Gordelroos wordt ook wel herpes zoster genoemd. In België draagt het de naam zona. Het gordelroos beginstadium is erg besmettelijk en komt bij mensen van alle leeftijden voor. De veroorzaker is hetzelfde virus dat waterpokken bij de mens veroorzaakt.
Hoe ziet gordelroos beginstadium eruit?
Gordelroos komt overal op het lichaam voor. Het is herkenbaar als een rode huiduitslag, vooral in het beginstadium. Op de huid ontstaan kleine blaasjes die na twee tot drie weken vanzelf verdwijnen. Op de romp vormen de blaasjes een gordelband. Dit verklaart de benaming gordelroos.
Bestellen: gordelroos zalf
Dit zijn de gordelroos oorzaken
Waardoor wordt gordelroos veroorzaakt? De oorzaak is het herpes zoster virus. Dit wordt ook wel het waterpokken virus genoemd. De meeste mensen worden in hun jonge levensjaren besmet met het waterpokkenvirus. Het gevolg zijn de waterpokken: kleine vlekjes, blaasjes en korstjes op het lichaam.
De waterpokken verdwijnen vanzelf weer. Het lichaam heeft het virus opgeruimd, toch weet een deel van dit virus zich te verbergen in zenuwcellen in het ruggenmerg. Hier blijft het virus het hele leven aanwezig.
In de meeste gevallen veroorzaakt het herpes zoster virus geen problemen. Bij 1 op de 300 mensen kan het virus weer actief worden. Dit gebeurt bij een lagere weerstand. Het actieve herpes zoster virus weet vanuit de zenuwcellen de huid te bereiken. Het gevolg is het ontstaan van gordelroos.
Hoe wordt gordelroos overgedragen?
Het beginstadium van gordelroos, maar ook later, is zeer besmettelijk. Het wordt overgedragen van mens op mens. Het begint al in de kinderjaren: de meeste kinderen krijgen ooit de waterpokken. Van alle kinderen van 15 jaar en ouder heeft ruim 95% de waterpokken gehad.
Besmetting vindt plaats via de luchtwegen. Het virus bevindt zich in druppeltjes uit de neus of mond. Vooral door hoesten en niezen weet het virus zich via de lucht te verspreiden. Ook het schudden van handen kan een besmetting veroorzaken.
Symptomen gordelroos
Mensen die nog nooit waterpokken hebben gehad en besmet raken met het virus, krijgen eerst waterpokken. Dit zijn met vocht gevulde blaasjes over het gehele lichaam, de mond en slijmvliezen. Dit is het beginstadium.
De gordelroos symptomen bestaan uit pijnklachten aan de huid. De huid voelt op een bepaalde plaats gevoelig en tintelend aan. Na vier dagen ontstaat er een rode huiduitslag. Hierop zijn kleine met vocht gevulde blaasjes zichtbaar. Deze blaasjes zijn pijnlijk en jeuken erg. Vooral op de romp vormen de blaasjes een soort gordel. Op andere plaatsen zijn de blaasjes sterk begrensd.
In veel gevallen blijven de symptomen beperkt tot een klein gedeelte van de huid. Alleen bij een ernstige gordelroos infectie zijn de symptomen over de hele huid zichtbaar.
Naast bovenstaande symptomen kan er ook vermoeidheid optreden. Sommige mensen krijgen koorts of verhoging van de lichaamstemperatuur. Een week na de eerste symptomen drogen de blaasjes in. Ze vormen korstjes die uiteindelijk vanzelf afvallen.
De jeukende blaasjes nodigen uit tot krabben. Hierdoor kunnen er kleine littekens ontstaan. Deze littekens verdwijnen niet.
In een aantal gevallen blijven de klachten als pijn en jeuk langdurig aanhouden. Wanneer deze klachten langer dan 2 maanden duren, wordt dit post herpetische pijn genoemd. Er zijn gevallen bekend waarbij de pijn zelfs enkele jaren aan blijf houden.
Gordelroos in het gezicht veroorzaakt vaak hoofdpijn. Soms vindt er uitval van de gezichtsspieren plaats. Deze tijdelijke uitval herstelt in de meeste gevallen volledig. Gordelroos aan het oog veroorzaakt een ontstekingsproces. Zonder behandeling lijdt dit soms tot blijvende schade.
Bij wie komt gordelroos voor?
Gordelroos komt alleen voor bij mensen die eerder besmet zijn met het waterpokken virus. Het virus kan jarenlang inactief blijven. Wanneer de weerstand verlaagt, ontstaat er soms het gordelroos beginstadium. Dit wordt het vaakst gezien bij mensen boven de 60 jaar. Ook mensen die prednison gebruiken hebben een grotere kans op gordelroos.
Is gordelroos besmettelijk voor zwangere vrouwen?
Krijgt de zwangere vrouw zelf gordelroos, dan vormt dit geen risico voor het ongeboren kind. Het wordt anders wanneer een zwangere vrouw besmet wordt met het virus en zelf nog nooit waterpokken heeft gehad. Bij een infectie met het Varicella-Zoster virus ontstaat er een kans op ernstige complicaties.
Onder alle zwangere vrouwen die voor het eerst besmet worden met het virus, ontstaat er in 5% van de gevallen een vroeggeboorte. Besmetting met het virus kan een infectie bij de foetus veroorzaken. Dit gebeurt in ongeveer 10% van de gevallen. Wanneer de foetus besmet is, ontstaat er mogelijk het Congenital Varicella syndroom. Hierbij ontstaat er een afwijking aan het zenuwstelsel, ledematen, ogen en huid bij de baby.
De zwangere vrouw loopt zelf ook risico op complicaties. In 5 tot 10% van de gevallen treedt er een ernstige longontsteking op. Hierbij kan de sterftekans oplopen tot 10 tot 15%. De kans op complicaties is groter wanneer de zwangerschap verder is gevorderd.
Is gordelroos dodelijk?
Gordelroos is niet direct dodelijk. Wel kan het de kans op een beroerte met 30% doen stijgen. Het gaat hier met name om gordelroos in het gezicht of de ogen. Vooral mensen die in de risicogroep voor een beroerte zitten, moeten extra goed opletten.
Geen eetlust bij gordelroos
Gordelroos kan zulke klachten met zich meebrengen, dat de eetlust verdwijnt. Ook ontstaan er slaapproblemen. Herpes zoster kan leiden tot gewichtsverlies, concentratieproblemen en depressiviteit. Deze klachten verdwijnen wanneer het virus niet meer actief is. Gemiddeld duurt dit twee tot drie weken.
Behandeling gordelroos volwassenen
Behandeling is niet altijd nodig, de klachten verdwijnen vanzelf. Belangrijk is om de jeuk te verminderen. Dit voorkomt krabben en het ontstaan van littekens.
Er zijn speciale producten die jeukklachten verminderen. Zemelenbad of zemelen gel kan helpen. De huisarts schrijft vaak een poeder of zalf voor. Blaasjes kunnen worden ingedroogd met zinkzalf of lotion Alba FNA.
Boodschappenlijst bij gordelroos:
Zemelenbad – ongeveer € 11,50
Heltiq zemelengel – 100 ml – Bodygel ongeveer € 12,50
Zinkzalf vanaf €4,79
Bij milde pijn voldoet het innemen van paracetamol of ibuprofen. Bij hevige pijn schrijft de arts Tramadol, fentanyl of MS contin voor. Is er sprake van aanhoudende zenuwpijn, dan worden goede resultaten bereikt met het middel amitriptyline.
Een antivirus middel helpt alleen wanneer dit binnen een week na de eerste symptomen gebruikt wordt.
Komt gordelroos terug?
Mensen die eenmaal gordelroos hebben gehad, merken dat het vaker terugkeert. Dit gebeurt in periodes dat de weerstand is verlaagd. Gordelroos of zona wordt dan ook vaker gezien bij mensen met fysieke of mentale stress, oververmoeidheid of emotionele druk.
BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.