Bijgewerkt: 28 november 2022
Je hebt een ongeluk gehad of er is iets gebeurd, waardoor je lichamelijke of geestelijke schade hebt opgelopen. Hiervoor kun je een financiële vergoeding krijgen, dit heet smartengeld. Dit is weer wat anders dan een schadevergoeding voor een kapotte auto, kleding of andere zaken die beschadigd zijn.
De vraag is wie het smartengeld betaalt. Het is immers niet de bedoeling dat het slachtoffer voor lichamelijke of geestelijke schade opdraait. In beginsel moet de ‘dader’ smartengeld betalen, maar dit wordt wat lastig wanneer hij of zij geen geld heeft.
Smartengeld betekenis
Smartengeld is een financiële vergoeding bij immateriële schade, na een ongeval. Overigens hoeft het hier niet om een verkeersongeval te gaan. Je kunt ook betrokken zijn geraakt bij een gevecht, inbraak of iets anders.
Smartengeld betekenis = financiële schadevergoeding bij psychisch of lichamelijk letsel
Een jurist of advocaat zal altijd over immateriële schade spreken. Het gaat dan over schade die geen betrekking heeft op materialen. Immateriële schade staat gelijk aan lichamelijk of psychisch letsel. Hierbij zou je kunnen denken aan:
- Een gebroken been
- Hersenschudding
- Whiplash
- Psychisch trauma
Door dit soort zaken ben je niet in staat om je normale werkzaamheden uit te voeren, slaap je slecht, heb je veel pijn of last van andere ongemakken.
Het slachtoffer moet immateriële schade aantonen. Hierbij moet er ook een duidelijk verband zijn tussen het ongeval en de schade.
Let op: sommige slachtoffers willen smartengeld eisen zonder dat er sprake is van immateriële schade. Ze dragen vaak de welbekende halskraag, een trucje om de rechter te laten geloven dat er schade aanwezig is.
De hoogte van het bedrag bepalen
De hoogte van het smartengeld is in Nederland betrekkelijk laag. Het hoogst toegekende bedrag ooit was € 200.000. Meestal ligt het bedrag ergens tussen de € 1000 en € 40.000.
Een letselschade specialist kan een inschatting maken van de hoogte van het smartengeld. Het is uiteindelijk de rechtbank die hierover beslist. Overigens kunnen dader en slachtoffer ook onderling hier afspraken over maken, zodat er geen rechter aan te pas hoeft te komen. Wel is het zo dat je dit soort zaken via een advocaat of jurist regelt.
De hoogte van het bedrag is van verschillende factoren afhankelijk:
- Leeftijd van het slachtoffer
- De ernst van het letsel
- Het genezingsproces
- Kosten die hiermee gepaard gaan
- De mate van pijn
- Of er sprake is van arbeidsongeschiktheid
- Hoe het met gederfde levensvreugde zit
Zelf smartengeld berekenen
Kun je zelf smartengeld berekenen? Je kunt hier zeker een goede inschatting van maken. Dit doe je door te kijken naar eerdere en vergelijkbare zaken waarbij smartengeld werd uitgekeerd. Op de website van het juristenkantoor vind je voorbeelden smartengeld bedragen.
Daarnaast kun je gebruik maken van de ANWB smartengeld gids. Deze gids is nog veel uitgebreider, waarbij je inzicht krijgt in de hoogte van smartengeld uitkeringen. Maar let op, deze gids is alleen toegankelijk voor abonnees. Op de voorpagina van de website zie je wel wat voorbeelden staan.
Zelf smartengeld berekenen geeft je slechts een indicatie, dit wil niet zeggen dat je het bedrag ook gaat ontvangen. Het smartengeld kan hoger of lager uitvallen.
Wie betaalt smartengeld?
Er is bepaald dat je een financiële vergoeding voor immateriële schade ontvangt. Wie betaalt het smartengeld? Dit moet degene doen die het letsel veroorzaakt heeft. Of wie hier verantwoordelijk voor was.
Stel dat er een koe uitbreekt en deze valt jou aan. De koe kan niet veroordeeld worden, maar de boer wel. Die was tenslotte verantwoordelijk voor een goede omheining. De autobestuurder die jou heeft aangereden is ook verantwoordelijk en moet smartengeld betalen.
Kun je de gemeente aansprakelijk stellen voor een losse stoeptegel waarbij je schade hebt opgelopen? Soms wel en soms niet. Wanneer het hoogteverschil van de losliggende stoeptegel ook minder is dan 3 cm dan is het je eigen schuld dat je gestruikeld bent. De gemeente moet wel smartengeld betalen wanneer:
- Er meer dan 3 cm hoogteverschil is
- De gemeente gewaarschuwd was voor het gebruik
- De gemeente niet snel genoeg in actie kwam om dit te verhelpen
Conclusie: de particulier, het bedrijf, de instantie of de gemeente die jou immateriële schade toebrengt, moet smartengeld betalen.
Wie betaalt de advocaatkosten?
Wanneer je smartengeld eist kom je voor (hoge) advocatenkosten te staan. In beginsel moet je deze kosten zelf betalen. De rechter kan beslissen dat de dader of de verantwoordelijke een deel van jouw advocaatkosten moet betalen.
Wanneer de verantwoordelijke geen smartengeld kan betalen
Van een kale kip kun je niet lukken, dit is waarheid. Wat gebeurt er wanneer de verantwoordelijke geen smartengeld kan betalen? De rechtbank geeft bij het opleggen van een schadevergoeding altijd opdracht om het geld bij de dader op te halen. Deze opdracht wordt bij het Centraal Justitieel Incassobureau neergelegd.
Wanneer de dader niet binnen acht maanden betaalt dan schiet de staat het geld voor. Vervolgens zal de staat het smartengeld bij de dader opeisen. Het slachtoffer heeft hier verder niets mee te maken.
Smartengeld en in invloed op uitkering
Heeft smartengeld invloed op je uitkering? Ja, dat heeft zeker invloed op een bijstandsuitkering. Smartengeld wordt niet als inkomen gezien maar het kan wel in mindering worden gebracht op het uitkeringsbedrag. In sommige gemeentes mag je een deel van het smartengeld zelf houden.
Smartengeld heeft geen invloed op de hoogte van een WW uitkering. En ook niet op een AOW uitkering of de kinderbijslag. Per uitkering kan dit dus verschillen. Het is belangrijk om vooraf informatie bij de uitkeringsinstantie aan te vragen. Dan weet je ook of smartengeld van invloed is.
BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.