Bijgewerkt: 20 augustus 2023
Je hoort in het nieuws steeds vaker over pressiegroepen. Wat is een pressiegroep en is hier ook een goed voorbeeld van? Ja hoor, in deze blogpost lees je alles erger pressiegroepen. Maar ook het verschil met een actiegroep en belangengroep, want binnen de politiek is er veel mogelijk.
Een groep of organisatie
Vaak wordt gedacht dat een pressiegroep uit een groepje burgers bestaat, maar dit hoeft niet zo te zijn. Ook een organisatie kan een pressiegroep zijn. Houd dit even in je achterhoofd.
Bekijk Nederlandse boeken over politiek en overheid
Wat is pressiegroep?
Een pressiegroep is een groep of organisatie die publiek belang nastreeft. Hierbij probeert het druk uit te oefenen op politieke besluitvorming. Vaak behartigt de pressiegroep de belangen van bepaalde burgers. Bijvoorbeeld vrouwen, werknemers, ondernemers of mensen met een uitkering.
Pressiegroepen voorbeelden
Middels een aantal voorbeelden is het makkelijker om uit te leggen wat een pressiegroep precies is.
Een bekende pressiegroep is de vakbond FNV. Deze organisatie komt op voor werknemers. Het besteedt hierbij aandacht aan betere werkomstandigheden en ook een betere vergoeding (loon). De FNV is de grootste vakbond van Nederland. De FNV onderhandelt met werkgevers over dit soort zaken, maar onderhandelt ook met de politiek. Hiermee probeert de FNV betere werkomstandigheden te creëren.
Je zou het misschien niet zeggen maar de ANWB is ook een pressiegroep. Je zou het ook als een belangengroep kunnen zien, maar pressiegroepen vallen onder de noemer belangengroep. Heeft de ANWB invloed op politieke besluitvormingen? Ja, de ANWB kan overleggen over de verkeersveiligheid of duurzaamheid. De politiek neemt dit mee in beslissingen.
Een pressiegroep is niet gewelddadig
Onder de belangengroepen vallen zowel de pressiegroepen als de actiegroepen. Een pressiegroep is niet gewelddadig en gebruikt altijd legitieme middelen. Bijvoorbeeld overleg, protestacties of stakingen. Hierbij wordt er zeker geen geweld gebruikt.
Wat is het verschil tussen een actiegroep en belangengroep?
Wat veel mensen niet weten is dat een actiegroep ook een belangengroep is. Toch wordt met een belangengroep in de volksmond vaak een pressiegroep bedoeld. Het verschil tussen een actiegroep en pressiegroep zit hem in de doelstelling. Een pressiegroep behartigt de belangen van een bepaalde groep. Een actiegroep gaat juist voor een bepaalde doelstelling, bijvoorbeeld het klimaat. Hierbij wordt er niet naar groepen burgers gekeken.
Een actiegroep kan geweld gebruiken, maar dit hoeft natuurlijk niet. Bijvoorbeeld Wakker Dier of Greenpeace, dit zijn actiegroepen die vredelievend te werk gaan. Toch zijn er actiegroepen die geweld gebruiken. Vaak zijn dit soort groepjes opgezet door burgers zelf, er zit geen organisatie achter.
Goed om te weten: een pressiegroep is jarenlang bezig met het behartigen van de belangen van de doelgroep. Dit stopt niet, er wordt continu nieuw overleg gevoerd om verbeteringen erdoor te krijgen. Een actiegroep voert in veel gevallen een kortdurende actie omdat het om een enkel onderwerp gaat, bijvoorbeeld de actiegroep Kick Out Zwarte Piet.
De invloed van pressiegroepen
Welke invloed een pressiegroep uitoefent is van verschillende factoren afhankelijk. Meestal speelt naamsbekendheid maar ook het budget een grote rol. Natuurlijk speelt de omvang ook mee. Grote organisaties of pressiegroepen krijgen meer voor elkaar. Bijvoorbeeld de FNV, die heeft ontzettend veel leden. Dan is er ook veel meer mogelijk. Bovendien heeft de FNV ontzettend veel kennis met betrekking tot de onderwerpen.
Een pressiegroep kan verschillende middelen gebruiken om de aandacht te trekken. Bijvoorbeeld overleggen met politieke partijen maar ook het voeren van een publiciteitscampagne. Verder staan demonstraties en het indienen van bezwaarschriften vaak op de agenda.
Soms wordt de wet overtreden. Dit noem je ook wel burgerlijke ongehoorzaamheid en wordt met opzet gedaan. Dit is bedoeld om de aandacht van de media en politici te trekken.
Wat hebben pressiegroep en lobbyen met elkaar te maken?
Iets dat een pressiegroep veel toepast is lobbyen. Hierbij wordt getracht om politici of een politieke partij te beïnvloeden. Dit doet een pressiegroep stelselmatig, terwijl een actiegroep dit vaak eenmalig doet.
Lobbyen is dus belangrijk voor een pressiegroep. Maar hoe werkt lobbyen precies? Vaak gebeurt dit door rechtstreeks in gesprek te gaan met politici. Dit kan ook middels het indienen van een handtekeningenactie (petitie), die aan de Tweede Kamer wordt overhandigd. Bij een minimum aantal handtekeningen is de Tweede Kamer verplicht om dit onderwerp te behandelen.
Goed om te weten: er zijn minimaal 40.000 ondersteunende handtekeningen nodig om het onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer te plaatsen. Behoor je tot een pressiegroep, probeer dan zeker handtekeningen te verzamelen.
BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.